"Vertrouwen geven is krachtig." Waarom Yesim Candan 100WEEKS Sister is.
“In Nederland moet je jezelf continu bewijzen om vertrouwen te krijgen. Dat wil ik niet voor de vrouwen van 100WEEKS.” – Yesim Candan
Ze spreekt snel, denkt snel, werkt snel. Yesim Candan heeft geen geduld voor systemen die niet werken. En daarom gelooft ze zo stevig in 100WEEKS. Yesim Candan kent het gevoel van moeten vechten voor elke kans. Van Rotterdam-West naar de columns van De Volkskrant. Van gastarbeiderskind naar gerespecteerd columnist. Van buitenstaander tot bruggenbouwer tussen culturen. Elke stap kostte haar energie, bewijs, overtuiging.
"Ongeduldig, sociaal, energiek," zo omschrijft ze zichzelf. Die ongeduld voel je in alles wat ze doet. In haar columns over femicide. In haar strijd tegen het woord 'allochtoon'. In de Rode Hakken demonstratie die ze jaar na jaar organiseert. Het is een ongeduld geboren uit erkenning: er is zoveel onrecht, en er is zo weinig tijd. "Het leven bestaat uit wachten," zegt ze. "Maar deze vrouwen kunnen niet wachten." Die vrouwen zijn de vrouwen van 100WEEKS. Vrouwen in extreme armoede die wachten op een kans.
Vertrouwen moet je hier verdienen
Yesim weet wat het betekent om je continu te moeten bewijzen. Geboren in 1975 als dochter van Turkse gastarbeiders, groeide ze op in een multiculturele wijk waar kansen schaars waren. "Ik wist al als kind dat dit niet klopte. Dat je naar een slechte school moet omdat je in een kansarme wijk woont. Dat klopt gewoon niet."
Die ervaring vormde haar. Niet alleen in wat ze wil bereiken, maar ook in hoe ze naar vertrouwen kijkt. "In Nederland moet je heel, heel, heel hard werken om iets te laten zien wat je kunt en mensen hebben tijd nodig om je te vertrouwen. Heel veel tijd. Dat is dat hele calvinistische denken."
Ze kent dat gevoel van altijd moeten bewijzen dat je het waard bent. Van voor elke kans vechten. Van vertrouwen verdienen in plaats van krijgen. "Ik moest mezelf wel continu bewijzen," vertelt ze over haar carrière. "Altijd laten zien dat ik het kon." Dat maakte haar succesvol. Maar het maakte haar ook bewust van hoe anders het kan.
Daarom is 100WEEKS zo krachtig
"Ik vind het gewoon mooi van 100WEEKS dat we juist die vrouwen wel onvoorwaardelijk vertrouwen kunnen geven door de financiële middelen," zegt Yesim. "Door te zeggen: jullie kunnen het." Hier raakt ze de kern van waarom 100WEEKS werkt. Het gaat niet alleen om het geld. Het gaat om het vertrouwen dat erin zit. Om de boodschap die elke wekelijkse transfer stuurt: wij geloven in jou.
"Door hen geld te geven, geven we al vertrouwen. We geven hen een kans in het leven." Voor Yesim is dit persoonlijk. Ze heeft ervaren hoe het voelt om je keer op keer te moeten bewijzen. Om vertrouwen te moeten verdienen in plaats van te krijgen. En ze weet hoe krachtig het is als iemand wél in je gelooft. "Nederland is ook wel een kansrijk land," erkent ze. "Want hier krijg je als kind de mogelijkheid om uit je omgeving te ontsnappen door te gaan leren.”
Geld is vrijheid
Als columnist schrijft Yesim regelmatig over onderwerpen die haar raken. Over discriminatie, over integratie, over de positie van vrouwen. Als ze praat over 100WEEKS, is dit niet anders: "Uiteindelijk is geld het allerbelangrijkste in het leven. Geld geeft je vrijheid."
Het is een statement dat haaks staat op het Nederlandse calvinisme als het over geld gaat. Yesim zegt het zonder schroom. Ze heeft gelijk ook. "Ik geloof heel erg in het empoweren van vrouwen met geld," vervolgt ze. "Want als je een vrouw helpt, een moeder helpt, help je ook de kinderen. Dus dan automatisch help je aan de toekomst voor de kinderen."
Die keten ziet ze helder voor zich. Een vrouw die geld krijgt, investeert in haar gezin. In eten, in onderwijs, in een kleine onderneming. Die onderneming groeit, creëert inkomen, bouwt een toekomst. Niet omdat iemand haar vertelt hoe, maar omdat zij zelf de beste keuzes kan maken.
Sisterhood over grenzen heen
Het woord 'sisterhood' kwam van Yesim. Toen we samen zaten te brainstormen over een naam voor de ambassadeurs, had zij het binnen dertig seconden bedacht. "Sisterhood is eigenlijk een heel krachtig woord," legt ze uit. "Het gaat erom dat vrouwen elkaar veel meer moeten helpen. Je laat elkaar niet vallen. Je gunt elkaar vooruitgang."
Voor haar is sisterhood niet beperkt tot Nederland. "Sisterhood is niet alleen binnen landsgrenzen, maar ook buiten landsgrenzen. Laten zien dat je vrouwen niet laat vallen." Die internationale verbondenheid maakt haar uniek als 100WEEKS Sister. Ze ziet de link tussen Nederlandse en Afrikaanse vrouwen. Niet vanuit medelijden, maar vanuit herkenning. "Wij zijn ook gewoon die vrouwen. Wij zijn dat. Wij zijn ook hen."
Het is een krachtige gedachte. Nederlandse vrouwen die zich inzetten voor Afrikaanse vrouwen, niet als helpers en “behoevenden”, maar als sisters. "Ik mis zelf sisterhood in Nederland," bekent ze. "Ik vind dat we als vrouwen in Nederland veel individualistischer zijn.”
Concrete plannen, echte impact
Yesim is een doener. Ze denkt in acties. In campagnes. In concrete stappen die verschil maken. "Ik zou het misschien wel leuk vinden om een stuk over te schrijven," zegt ze over haar plannen met 100WEEKS. "Campagnes bedenken, zeker ook met een modemerk. Want ik geloof heel erg ook in merchandise, in een bepaalde uiting waar je voor staat."
Ze ziet een diner voor honderd vrouwen voor zich. Nederlandse vrouwen die samenkomen, niet om over Afrikaanse vrouwen te praten, maar om met hen verbonden te zijn. Om te laten zien wat sisterhood betekent. "Ik zou heel graag zo'n lunch willen organiseren. Dat lijkt me ook heel erg leuk." Het zijn plannen die passen bij haar urgentie. Bij haar geloof dat verandering nu moet gebeuren, niet morgen.
"Ik denk dat we met een filmpje moeten beginnen," zegt ze direct als we praten over plannen. "En ik denk dat we dat filmpje viraal moeten laten gaan om uit te leggen hoe belangrijk het is om vrouwen te helpen."
Vertrouwen als revolutie
Uiteindelijk gaat Yesims verhaal over vertrouwen geven als een alternatief voor het moeten vechten voor vertrouwen. In een wereld waar mensen zich constant moeten bewijzen, is onvoorwaardelijk vertrouwen geven het tegenovergestelde. "Ik vind vertrouwen een heel lastig woord," bekent ze. "Want je moet in Nederland heel, heel, heel hard werken om vertrouwen te laten zien aan mensen. En ik wil dat niet voor die vrouwen die we gaan helpen in Afrika. Dat ze zoveel moeite moeten doen."
En daarom is Yesim nu 100WEEKS Sister. Niet uit medelijden, maar uit overtuiging. Overtuiging dat vertrouwen geven krachtiger is dan vertrouwen verdienen. Dat sisterhood betekent dat je elkaar niet laat vallen, ook niet over continenten heen. "Ik vind het gewoon mooi van 100WEEKS dat we juist die vrouwen wel onvoorwaardelijk vertrouwen kunnen geven," zegt ze. "Door te zeggen: jullie kunnen het."
